Goed is dat de investeringsplanning geactualiseerd is qua bedragen en meer afgestemd op de beperkte ambtelijke capaciteit. Er is een goede stap gezet door een duidelijke relatie te leggen met het raadsprogramma en de reguliere werkzaamheden en bestaande beleid minder aandacht te geven. Dat komt de herkenbaarheid en leesbaarheid van de begroting zeker ten goede. Maar we zijn er nog niet. We zouden graag een betere onderbouwing zien van de gemaakte keuzes. De formuleringen zijn af en toe erg kort door de bocht. Wij zien weinig informatieve resultaatbeschrijvingen en te veel open deuren. Het kan en moet een stuk scherper en duidelijker.
We zijn blij dat er ruimte is gevonden waardoor een aantal geplande bezuinigingen niet door hoeft te gaan. Jammer genoeg zijn er wel een aantal ‘ombuigingen’ blijven staan. We steunen de beperkte verhoging van de afvalstoffenheffing (€ 20/jaar) en de rioolheffing (€ 8). Dit komt samen met een beperkte verhoging van de OZB (€17/jaar) neer op een totale lastenverhoging voor een huishouden met een eigen woning van gemiddeld €45 per jaar (4,5%).
We willen wel graag dat inwoners met een laag inkomen zoveel mogelijk gecompenseerd worden voor de stijging van de lokale lasten. Daarom zijn we op zoek naar mogelijkheden om de grens die nu ligt bij 100% van de bijstandsnorm te verhogen naar bijvoorbeeld 130%. We willen dit aan de orde gaan stellen bij de herijking van het armoedebeleid begin 2025.
De verhoging van de toeristenbelasting kunnen wij eveneens steunen. Wel vinden wij dat de extra inkomsten voor een deel ingezet moeten worden voor het bevorderen van toerisme en recreatie in onze gemeente.
Dan de zogenaamde meerjarenraming voor 2025 - 2028. We werden positief verrast door de flinke financiële meevaller die er mogelijk aan komt. Ook belooft de bijdrage uit het gemeentefonds voor 2024 extra inkomsten van zo’n €1,5 miljoen. Wij stellen voor om begin volgend jaar een begrotingswijziging in de raad te brengen waarin deze bedragen zijn verwerkt. De meerwaarde hiervan is dat we dan in het begin van 2025 exacter weten hoe we er financieel voor staan, zodat we aanvullende afwegingen kunnen maken over de besteding van de extra middelen. We hoeven daarmee niet te wachten op de bestuursrapportage die pas in september 2025 wordt behandeld. Hiervoor hebben we een motie ingediend die unaniem is aangenomen.
Dienstverlening en Bestuur
We zijn blij met het terugdraaien van de bezuiniging op het communicatie- en participatiebudget van € 10.000 per jaar. Als we participatie als vast onderdeel willen toevoegen aan onze werkwijzen, hebben we dit bedrag hard nodig. We zijn echter niet blij met de antwoorden op onze vragen over de planning. Er wordt gesproken over een brede aanpak van participatie met inbreng van o.a. de gemeenteraad in 2025. Dit inclusief de voorbereiding en invoering van een nieuwe participatieverordening. Wanneer welke stappen gezet gaan worden in 2025 is niet duidelijk. Er zal echt meer tempo gemaakt moeten worden. Er ligt al bijna 2 jaar een door de raad aangenomen motie voor vernieuwing van de burgerparticipatie. We hebben uit de antwoorden van wethouder Sterk begrepen dat hier inmiddels een start mee is gemaakt en dat we voor de zomer van 2025 resultaten mogen verwachten.
Wonen, bedrijven en recreëren
We richten ons op de volgende drie punten: de transitie van het landelijk gebied, de uitvoering van het mobiliteitsbeleid en de nieuwe nota grondbeleid. Het is belangrijk dat we doorpakken met de transitie van het landelijk gebied. Het is een bijzonder actueel onderwerp dat erg belangrijk is voor zowel inwoners in het buitengebied als de natuur en de waterhuishouding. Belangrijk is ook dat we een toetsingskader gaan krijgen voor initiatieven die voor de noodzakelijk ontwikkelplannen gaan zorgen. Wat willen we wel of niet wel toestaan en stimuleren? Dit in algemene zin voor het gehele landelijk gebied en per gebied omdat er maatwerk nodig zal zijn. We zijn positief over de toezegging van het college dat dit toetsingskader in april 2025 op de raadsagenda komt. Echter, we zouden graag wel hier eerder over willen meepraten. Daarom dienden we hiervoor een motie in die wethouder van Breugel heeft overgenomen.
Het is goed dat de mobiliteitsprojecten in de tijd uitgezet zijn en voorzien zijn van een realistische begroting. We hebben uit de beantwoording van onze vragen begrepen dat het capaciteitsgebrek op verkeer/mobiliteit gelukkig voor een flink gedeelte is opgelost. Ook is er meerjarig budget gereserveerd voor investeringen in o.a. fietsroutes, hubs en stimulering van openbaar vervoer. Dat biedt perspectief. Echter, nu komt het aan op het maken en uitvoeren van concrete plannen. Dit in samenhang met de lokale bewustwordingscampagne: Da’s zo gefietst.
Dan het plan om een nieuwe nota grondbeleid te gaan opstellen in 2025. Een goede zaak, dit sluit aan bij een actieve rol van de gemeente in grondverwerving en woningbouw zoals genoemd in het raadsprogramma. Eigenaarschap van grond is erg bepalend voor het regisseren van onze woningbouwopgave en voor de transitie van het landelijk gebied. Daarom vinden wij het belangrijk dat de raad bij het opstellen van kaders betrokken wordt voordat de nota grondbeleid aan de raad aangeboden wordt. Hiervoor dienden we een motie in die unaniem is aangenomen.
Samen leven en participeren
We zijn positief over het gedeeltelijk terugdraaien van de bezuinigingen op het sociaal domein. Hierbij hebben we het hier o.a. over het participatiebudget dat verhoogd is van €100.000 naar €150.000. We voorkomen hiermee dat er een rem gezet moet worden op re-integratietrajecten naar werk van een kwetsbare groep inwoners. Ook het niet heffen van de eigen bijdrage WMO voor inwoners die minder dan 130% van het sociaal minimum aan inkomen hebben (i.p.v. 120%) kunnen we van harte steunen. We zouden deze grens vaker naar 130% moeten optrekken.
Waar we echter niet blij mee zijn is de besparing op de huishoudelijke hulp van € 40.000 in 2025 oplopend tot € 120.000 in 2026. We kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat het woord herstructurering verbloemt dat er flink minder besteed kan worden aan huishoudelijke hulp. Dat betekent een verslechtering van de situatie voor mensen die hiervan afhankelijk zijn. Wij stellen voor om deze besparing uit te stellen totdat er duidelijkheid is over de effecten van de nieuwe wetgeving die gaat over de eigen bijdrage in de WMO. Per 1 juni 2026 wordt deze bijdrage namelijk weer inkomens- en vermogensafhankelijk, waardoor de sterkste schouders ook weer de zwaarste lasten gaan dragen. Hiervoor dienden wij samen met D66 en PvOJ een amendement in. Deze haalde helaas geen meerderheid.
De stream van de raadsvergadering en de bijbehorende stukken (zoals onze moties en amendement) zijn hier te vinden: https://heezeleende.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Index/25b100f1-34e1-491b-b8dc-7cad0b3f64c3