Waar dat zinvol en mogelijk is, zijn ook tussendoelstellingen geformuleerd voor 2030. Dit komt tegemoet aan het mede door ons ingediende en aangenomen amendement van mei 2023. Het kan echter op een aantal punten nog wel wat scherper, duidelijker en meer op de lokale situatie toegesneden worden. Een aantal thema’s zijn voor de eerste keer nader uitgewerkt t.o.v. de vorige versie van het beleid, waarbij de focus lag op de energietransitie. Thema’s als biodiversiteit, circulaire economie en de voedseltransitie krijgen hiermee ook de aandacht die ze verdienen. 

Een belangrijk punt waar wij al regelmatig aandacht voor hebben gevraagd is dat we de monitoring graag concreet ingevuld willen zien door middel van een dashboard waarin we kunnen zien hoe we ervoor staan op de verschillende thema’s. Ook is het goed om te constateren dat maatschappelijke organisaties betrokken gaan worden bij de verdere uitwerking van het beleid via de duurzaamheidstafels. We zouden voor het thema mobiliteit er overigens voor willen pleiten om hiervoor ook de Fietsersbond uit te nodigen. 

Circulaire Economie

Positief dat naast het thema huishoudelijk afval ook het stimuleren van circulair bouwen nadrukkelijk genoemd wordt. Dit ook omdat het gecombineerd kan worden met het lokaal produceren van bio based bouwmaterialen, wat kansen biedt aan boeren die nieuwe, duurzame teelten zoeken. Wat ons betreft is er geen onderzoek meer nodig om in 2025 hiervoor zogenaamde groene leges in te gaan voeren. Met deze lagere leges worden mensen gestimuleerd om duurzaam te gaan (ver)bouwen. We kunnen hier wat ons betreft gewoon mee gaan starten. Er zijn al genoeg voorbeelden waar we ons aan kunnen spiegelen. We hadden hiertoe een motie voorbereid, maar dienden die niet in na toelichting van de wethouder. We hoorden dat hier al een beweging in de goede richting wordt ingezet.

Wat we in dit thema wel missen is de inzet op kringlooplandbouw, die wel in de omgevingsvisie is opgenomen. We begrepen dat dit onderwerp terug gaat komen bij de Transitie Landelijk Gebied en daarom niet in het duurzaamheidsbeleid is opgenomen. We zijn dan ook zeer benieuwd hoe dit in het gebiedsplan voor de Pandijk/ Renheide uitgewerkt gaat worden.

Voedseltransitie

Het is een goede zaak dat dit onderwerp voor het eerst verder is uitgewerkt in het duurzaamheidsbeleid. Wat we nog missen is de verbinding met het Sociaal Domein, waarin het thema gezondheid is opgenomen in het Gezond en Actief leven Akkoord (GALA). Het is goed dat we in het beleid de hele keten van productie, distributie, verkoop en consumptie aan de orde laten komen.  Als het gaat om dit laatste punt zijn wij zeer benieuwd naar wat het college gaat doen om hier zelf het goede voorbeeld te geven. Plantaardig voedsel aanbieden op feesten en partijen die door de gemeente zelf worden georganiseerd is dan wel het minste. 

Biodiversiteit

We zijn het minst tevreden over de invulling van dit thema. Bevordering van de biodiversiteit wordt vooral gekoppeld aan natuurgebieden en de bebouwde kom. Het agrarisch buitengebied blijft zo goed als buiten beeld, terwijl dat toch ruim 4400 hectare beslaat in onze gemeente. De belangrijkste veroorzakers van de afname van de biodiversiteit zijn de te hoge neerslag van stikstof, de verdroging en de recreatiedruk in onze natuurgebieden. Zie hiervoor o.a. de actuele natuurdoelanalyse die is opgesteld door de ecologische autoriteit voor de Strabrechtse Heide. Aanpak aan de bron is noodzakelijk: neerslag van stikstof verminderen en verdroging tegengaan. Naast Rijk en provincie verwachten we dat ook de gemeente de eigen beleidsruimte benut. Verwijzen naar al jaren bestaande regelingen zoals STILA en de biodiversiteitsmonitor melkveehouderij klinkt niet erg ambitieus. Bij dit thema biodiversiteit missen we ook concrete (tussen) doelstellingen. Er worden alleen procesdoelen genoemd. Ook ontbreekt een nulmeting waardoor we niet kunnen zien of er nu daadwerkelijk verbeteringen optreden. Ten aanzien van dit laatste punt hebben we samen met D66 een motie opgesteld. Deze heeft het helaas niet gehaald.

Klimaatadaptie

Dit thema wordt voor het grootste gedeelte afgedekt door het vorig jaar vastgestelde programma stedelijk water. We moeten ons hierbij realiseren dat we het dan met name hebben over de bebouwde kommen in onze gemeente en dat we in dit plan nog geen rekening hebben gehouden met de wateroverlast van de afgelopen winter. We hebben specifiek nog aandacht gevraagd voor de vele stukken fietspad in het buitengebied die maanden lang onder water hebben gestaan.  

Mobiliteit

We zijn blij met de toezegging om de C02-uitstoot als gevolg van automobiliteit mee te nemen in het monitoring dashboard. Ook al heeft de gemeente er niet al te veel invloed, het is wel ongeveer 40% van onze CO2 uitstoot. Om de overstap naar elektrisch rijden mogelijk te maken zouden we het college wel op willen roepen om in navolging van andere gemeenten (zoals Valkenswaard en Best) het mogelijk te maken om via een zogenaamde kabelgoot elektrische auto’s op te kunnen laden met de eigen zonnepanelen op een openbare parkeerplaats. We hadden hiertoe een motie voorbereid, maar begrepen van de wethouder dat er binnenkort een voorstel aan komt om dit mogelijk te maken. Daarom hebben we de motie niet in stemming gebracht.

We zouden ook graag deelmobiliteit oplossingen willen integreren in onze nieuwbouwplannen, bijvoorbeeld bij CPO de Bulders, het plan Wilhelminapark in Heeze, ‘t Vogelshofje en de Breedvennen in Leende. Dit eventueel in combinatie met het aanscherpen van de parkeernorm voor deze plannen. Een door ons voorbereide motie hebben we niet ingediend na de toezegging van de wethouder dat hiernaar gekeken gaat worden. Wel jammer dat een aantal collega fracties menen dat de gemeente hier niet aan zet is en ontwikkelingen geheel af willen laten hangen van initiatieven van aanbieders van deelauto’s en die van inwoners.

Energietransitie 

We praten hier al lang over, maar doen veel te weinig. We zijn dan ook blij met het initiatief dat is genomen door het college in samenwerking met de bewoners voor de pilot Netbewuste wijk in Leenderstrijp. We willen hier graag, ook al hebben we hier als raad geen besluit over hoeven te nemen, over bijgepraat worden door het college. We zijn blij dat ons pleidooi ertoe heeft geleid dat we qua aardgasverbruik in de bebouwde omgeving er nu duidelijke tussendoelen richting 2030 zijn geformuleerd. Of ze realistisch en haalbaar zijn moet we gaan zien. 

Waar we aandacht voor willen vragen bij de verdere uitwerking van met name het onderdeel besparing en isoleren is dat we onze inwoners de komende jaren nadrukkelijk blijven ondersteunen en ontzorgen. Het moet niet bij een eenmalig advies blijven, maar langjarig en op natuurlijke momenten in iemands leven. Ook willen we ons hier met name richten op inwoners met een laag inkomen en een laag energielabel. Dit in het kader van de bestrijding van energiearmoede.

Dan komt er eindelijk ook aandacht voor de verduurzaming van ondernemingen binnen onze gemeente. Die kan wel impuls gebruiken. We zijn hier veel te lang langs de zijlijn blijven staan. Dan als laatste punt de grootschalige opwek van energie. We kunnen de koers die is neergezet in het beleid ondersteunen. We zijn nog wel benieuwd of de (tussen)doelstelling zoals die nu is geformuleerd voor 2030 (29.010 MWh/jaar) in lijn is met het aangenomen amendement in mei 2023.  

Met name de voorkeur voor 100%, maar ten minste 75% coöperatieve opwek is voor ons belangrijk.  Maar dan nu ook daadwerkelijk gaan realiseren en de randvoorwaarden creëren zodat bijvoorbeeld de coöperatie Opgewekt Heeze-Leende ook daadwerkelijk aan de slag kan. Ze staan in de startblokken. Ga uit van wat er nu wel kan en niet wat er nog niet kan. Denk in mogelijkheden en niet in beperkingen zoals netcongestie. Binnen de aansluitruimte die er op dit moment is (bij inwoners en bedrijven) en het actief delen van energie op lokaal niveau is er nog veel mogelijk.  Onze oproep is dus: kom in beweging. 

De live stream en bijbehorende stukken zijn hier terug te vinden.

autoladen